ZHR – 80. rocznica Akcji „Burza”
W tym roku mija 80. rocznica Akcji Burza (1944 r.), której celem była walka z Niemcami i zamanifestowanie suwerenności Rzeczypospolitej na Kresach Wschodnich. Chcąc uczcić pamięć o uczestnikach tego wydarzenia, Okręg Szczecin Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej zorganizował w poniedziałek (19.02) jubileuszowe spotkanie i konferencję w Teatrze Polskim w Szczecinie pt.: „Burza zaczęła się na Wołyniu…”. Na uroczystość przybyli kombatanci, lokalni politycy, przedstawiciele instytucji kultury, uczniowie szkół oraz delegacja harcerzy z III Szczepu Harcerskiego „Słowianie” ZHR wraz ze sztandarem Świnoujskiego Koła Armii Krajowej.
Konferencja została zorganizowana przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Szczecin oraz Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego. Podczas części dyskusyjnej eksperci analizowali przyczyny i przebieg akcji „Burza” oraz dzieje Armii Krajowej. Rozmawiano o represjach, jakim poddawani byli jej żołnierze w PRL oraz próby wymazania ze świadomości Polaków bohaterstwa żołnierzy AK.
Podczas konferencji harcerki i harcerze z III Szczepu Harcerskiego „Słowianie” ZHR spadkobiercy świnoujskiego koła zostali wyróżnieni Certyfikatem Kustosza Pamięci Etosu Armii Krajowej i wielkiego wyróżnienia Gryfem za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Szczecin przez Panią Jolantę Szyłkowską – prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Szczecin za propagowanie i kultywowanie pamięci o żołnierzach Armii Krajowej, wieloletnie wsparcie przy koła, opiekę na grobami, czy propagowanie idei AK, a także poprzez harcerską służbę, aktywne angażowanie się w historyczne uroczystości i udział w zlotach harcerskich związanych z AK na poziomie ogólnopolskim. Wyróżniono także dyrektorów i przedstawicieli Liceów, Techników, Zespołów Szkół noszące imiona bohaterów Armii Krajowej na terenach Pomorza Zachodniego.
80 lat temu dowódca Armii Krajowej Tadeusz Bór-Komorowski wydał dowódcom okręgów rozkaz dotyczący akcji, która przeszła do historii pod kryptonimem „Burza”. Operacja ta miała wywołać ogólnonarodowe powstanie, które miało być poprzedzone złożoną akcją dywersyjną. Miały się rozpocząć walki z Niemcami, które miały zabezpieczyć przed wyniszczeniem naród, a także przygotować na nadejście sojusznika ze wschodu. Pierwsza podjęła akcję „Burza” 27 Dywizja Piechoty AK na Wołyniu. W zajęciu Lwowa współdziałały z Armią Czerwoną. W okręgu radomsko-kieleckim akcję realizowały 2 i 7 Dywizje Piechoty AK jako korpus „Jodła”, który ma w kościele garnizonowym swoją tablicę. Współpraca Armii Krajowej Obszaru Lwowskiego z Armią Czerwoną zakończyła się podstępnym aresztowaniem dowódców i sztabów oraz masowym aresztowaniem oficerów i żołnierzy Armii Krajowej. Ponad dwa tysiące żołnierzy Lwowskiej Armii Krajowej zostało skazanych i uwięzionych w łagrach sowieckich. Wielu z nich nie doczekało powrotu do Polski.
Na koniec Powstanie warszawskie zostało zorganizowane przez korpus warszawski AK zamykający jakby klamrą wszystkie walki Armii Krajowej, które krwawo zostało stłumione przez Niemców i ich sojuszników.
Losy bohaterów tamtych dni, którzy przeżyli akcję były bardzo różne. Wielu nie doczekało końca wojny. Wielu było gnębionych za przynależność do AK już po wojnie. Tych którym udało się przetrwać wojenną zawieruchę losy rzuciły po całej Polsce. W Świnoujściu żyli żołnierze Armii Krajowej niemal ze wszystkich okręgów biorących udział w Akcji „Burza”. Doczekali czasów kiedy nie musieli już swojej
przeszłości ukrywać. Doczekali honorów, które słusznie im się należały. 7 grudnia 1994 roku Prezydent RP, za wysiłek podjętej walki, żołnierzy Polski podziemnej w latach 39—45 postanowił odznaczyć Krzyżem Armii Krajowej ustanowionym w Londynie przez dowódcę Armii Krajowej generała Tadeusza Bora-Komorowskiego” Barbarę Barańska, Stanisławę Marciniak, księdza prałata Andrzeja Majewicza, Stanisława Ratyckiego, Józefa Brylla, Romualda Bogdanowa, Kazimierza Górnickiego, Wiktora Gajewskiego, Michała Janowicza, Eugeniusza Jakubowskiego, Zdzisława Kornackiego, Jana Kierepkę, Czesława Lewczyka, Józefa Pławskiego, Stanisława Palucha, Bogdana Pietrzyka, Zygmunta Zielonko oraz pośmiertne Zdzisława Juszkiewicza. Ciężko chorego Bogdana Pietrzyka udekorowano krzyżem w jego domu. Stanisław Paluch otrzymał go w szpitalu na parę godzin przed śmiercią. Krzyż przyznany Zdzisławowi Juszkiewiczowi odebrał syn. Rangę dekoracji Krzyżami Armii Krajowej w dniu 25 marca podniósł fakt, że dokonał go dowódca 8 Flotylli Obrony Wybrzeża, a zarazem dowódca garnizonu Świnoujście kontradmirał Stanisław Kasperkowiak w sali tradycji 8 FOW. Tego samego dnia oznaką Akcji „Burza” ustanowioną dla upamiętnienia tej akcji, udekorowano żołnierzy Armii Krajowej zamieszkujących na naszym terenie.
Serdecznie dziękujemy Urzędowi Miasta Świnoujście, Parafii Wojskowej w Świnoujściu za pomoc w organizacji wyjazdu.