Przemoc w rodzinie. Jakie są moje prawa? cz. 1.

Osoby doznające przemocy w rodzinie, a także świadkowie krzywdzenia zadają wiele pytań o przebieg procedur prawnych. Poniżej kilka często zadawanych pytań wraz z odpowiedziami.

Tekst stanowi fragment „Poradnika prawnego dla osób doświadczających przemocy w rodzinie i świadków tych czynów. W pytaniach i odpowiedziach” autorstwa Malwiny Bobrzyk i Daniela Przygody. Poradnik w formie PDF jest dostępny na stronie www.niebieskalinia.pl

Jakie działania może podjąć osoba doświadczająca przemocy?

Pod pojęciem działania osoby doświadczającej przemocy należy rozumieć m.in.:

• wezwanie na interwencję policji, jeżeli zaistniało bezpośrednie zagrożenie jej zdrowia czy życia,
• zgłoszenie się do placówki medycznej (przychodni, szpitala, wezwanie pogotowia) w razie doznania obrażeń ciała,
• zgłoszenie się do organów ścigania (policji lub prokuratury) celem złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa,
• powiadomienie przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, policji, placówek oświaty, ochrony zdrowia czy gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, które w sytuacji uzasadnionego podejrzenia zaistnienia przemocy rozpoczną prowadzenie procedury „Niebieskie Karty”,
• podjęcie działań prawnych na gruncie m.in. przepisów prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego, ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Jeżeli osoba doznająca przemocy zdecyduje się na złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, to gdzie powinna się zgłosić?

Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa można złożyć na policji lub w prokuraturze w dowolnym miejscu pobytu. Zawiadomienie ma obowiązek przyjąć każdy funkcjonariusz. Jednakże ewentualne postępowanie będzie prowadziła ta jednostka, na terenie działania której popełniono przestępstwo. Jeżeli więc jest to możliwe, najlepiej, aby osoba pokrzywdzona zgłosiła się od razu właśnie do tej jednostki.

W jaki sposób osoba pokrzywdzona może złożyć organom ścigania zawiadomienie o popełnionym na jej szkodę przestępstwie?

Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa może złożyć ustnie zgłaszając się do jednostki policji. Jest to najczęściej spotykana forma zawiadomienia, polegająca na przesłuchaniu osoby pokrzywdzonej i spisaniu jej zeznań w formie protokołu. Zawiadomienie może także zostać złożone pisemnie.

Powinno ono wówczas zawierać:

• oznaczenie organu, do którego jest skierowane (oznaczenie jednostki policji lub prokuratury wraz z adresem),
• dane personalne oraz adres pokrzywdzonego,
• dane personalne oraz adres sprawcy (jeżeli jest jej znany),
• dokładny i zwięzły opis przebiegu zdarzeń,
• wskazanie, czy osoba zgłaszająca dysponuje dowodami, jakie to są dowody i gdzie się ewentualnie znajdują,
• datę i podpis składającego zawiadomienie.

Co może być dowodem w sprawie o znęcanie się?

Dowodem w sprawie mogą być:

I. zeznania świadków, czyli:

osób/osoby pokrzywdzonej, świadków bezpośrednich, czyli tych, którzy widzieli zdarzenia albo skutki przemocy,
świadków pośrednich, czyli tych, którzy słyszeli o zdarzeniach, np. od osoby pokrzywdzonej,

II. obdukcje sądowo-lekarskie, inna dokumentacja lekarska jak zaświadczenie lekarskie o stwierdzonych obrażeniach ciała powstałych w związku z przemocą w rodzinie,

III. dowody rzeczowe, jak np. zniszczone przedmioty, ubrania noszące ślady przemocy,

IV. e-maile, SMS-y, bilingi, nagrania, dokumentacja fotograficzna,

V. dokumentacja z procedury „Niebieskie Karty”, dokumentacja z miejsc pomocowych, do których zwracała się osoba doznająca przemocy itp.

Czy nagranie przez osobę doświadczającą przemocy zdarzenia przestępczego np. wulgaryzmów, poniżania jej przez sprawcę, bicia itp. bez jego wiedzy i zgody może być dowodem w sprawie?

Tak. W świetle nowelizacji przepisów Kodeksu postępowania karnego dokonanej 1 lipca 2015 r. nowe brzmienie art. 393 § 3 k.p.k.- dopuszczalne jest posługiwanie się takimi dowodami prywatnymi, jak np. dźwięk lub obraz utrwalony na nośnikach elektronicznych, tj. na taśmie magnetofonowej, płytach CD, DVD.

Info: UM Świnoujście

Fot. policja.gov.pl

Hanna Lachowska Główny Specjalista

Biuro Informacji i Konsultacji Społecznych