Stettiner Ware – Środa z historią Szczecina.

ŚRODY Z HISTORIĄ SZCZECINA „BIAŁY FAJANS – STETTINER WARE – MARKA DAWNEGO SZCZECINA”

Zapraszamy w środę, 20 lutego 2019 roku, o godzinie 17.00 do Muzeum Narodowego w Szczecinie – Muzeum Historii Szczecina w Ratuszu Staromiejskim przy ulicy Księcia Mściwoja II 8 na prelekcję Iwony Karwowskiej (Muzeum Narodowe w Szczecinie), zatytułowaną „Biały fajans – Stettiner Ware – marka dawnego Szczecina”.

Wykład zostanie wygłoszony w ramach cyklu „Środy z historią Szczecina”. Wstęp wolny.

Towar szczeciński – Stettiner Ware – pod tą nazwą kryje się biała ceramika, która swój kolor zawdzięcza ołowiowo-cynowemu szkliwu. Szkliwo to, trudne technologicznie i drogie, występujące w wielu odcieniach bieli, szarości lub różu, zdobiło różnego typu naczynia: talerze, misy, dzbany, kufle, garnki z kabłąkowym uchem, dwojaki, czarki, donice i grapeny.

Ornamentami dekoracyjnymi na tych naczyniach były przede wszystkim motywy florystyczne, geometryczne, rzadziej zoomorficzne oraz przedstawienia postaci ludzkich.

Charakterystyczny dla Stettiner Ware był motyw architektoniczny wykonywany według jednego, silnie ugruntowanego wzoru: budowli (ratusz?) składającej się z trzech części, z których środkową, najwyższą wieńczył wiatrowskaz.

Wzory wykonywano przede wszystkim w kolorach nasyconego błękitu (kobaltu), różnych odcieniach zieleni, a także żółtym i fioletowym.

Produkcję naczyń o białym szkliwie na terenach leżących wzdłuż południowego wybrzeża Morza Bałtyckiego rozpowszechniły kontakty handlowe portów w Gdańsku i Szczecinie, a także liczne w XVIII wieku na całym Pomorzu osadnictwo niderlandzkie.

We Flandrii, Niderlandach i w Niemczech już w XVII wieku zapanowała moda na fajansy o rodowodzie pochodzącym z perskiego, syryjskiego, a nawet chińskiego wzornictwa.

Pomorscy garncarze naśladowali nowe dla nich zdobnictwo, które w połączeniu z tradycyjnymi, miejscowymi wzorami wytworzyło charakterystyczny lokalny typ naczyń – Stettiner Ware.

W XVIII wieku polityka gospodarcza państwa pruskiego preferowała oparte na lokalnych surowcach wytwory rodzimego rzemiosła, w tym garncarstwa, jednocześnie czyniąc ze Szczecina główny port kraju.

Dzięki temu wyroby pomorskich garncarzy zdobyły popularność w krajach bałtyckich, dotarły także do Anglii i Holandii, zyskując miano „szczecińskiego towaru”.

Największy rozkwit produkcji Stettiner Ware to okres pomiędzy drugą połową XVIII wieku i połową wieku XIX, do momentu schyłkowego dochodzi w początkach XX wieku.

Daniel Źródlewski Rzecznik Prasowy

Muzeum Narodowe w Szczecinie