Opera na Zamku w Szczecinie. Rok Moniuszkowski, skrót konferencji prasowej.

Ta dwusetna rocznica urodzin Stanisława Moniuszki to doskonała okazja do tego, by przypomnieć twórczość tego wielkiego artysty.

I bardzo się cieszę, że na Pomorzu Zachodnim te 200. urodziny będziemy obchodzili szczególnie intensywnie, bo na Pomorzu Zachodnim dzięki skutecznej koordynacji ze strony dyrektora Jacka Jekiela udało się zgromadzić całą rzeszę instytucji publicznych, marszałkowskich jak i NGO-sów, osób prywatnych, łącznie ponad 20 podmiotów, dzięki czemu będziemy świadkami 40 wydarzeń, w których, mam nadzieję, będzie uczestniczyło kilkadziesiąt tysięcy osób.

Bardzo się cieszę, że włączyły się mniejsze gminy. Dzięki temu ta cała rzesza ludzi spowoduje, że obchody Roku Moniuszkowskiego na Pomorzu Zachodnim będą bardzo interesujące.

Cieszę się, że do tej rzeszy udało się zaprosić instytucje bezpośrednio nie związane z kulturą, np. Zachodniopomorskie Przewozy Regionalne.

Jeden z naszych najnowocześniejszych w Polsce pociągów, które jeżdżą po zachodniopomorskich torach, będzie pociągiem Moniuszkowskim.

W środku podróżni będą mogli uzyskać garść informacji na temat życia i twórczości Stanisława Moniuszki w specjalnie wyklejonych miejscach.

Będziemy próbowali wprowadzić także do wnętrza próbki muzyczne z utworów Stanisława Moniuszki. Mam nadzieję, że to będzie innowacyjna metoda przybliżania postaci wielkiego artysty tworzącego w niełatwych dla Polski i dla polskiej kultury czasach.

Rok Moniuszkowski na Pomorzu Zachodnim obchodzony będzie godnie i na pewno w sposób dostarczający wielu wrażeń.

Waldemar Dąbrowski – Pełnomocnik ministra kultury i dziedzictwa narodowego ds. organizacji obchodów 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki, dyr. TW-ON

Pytanie: jak można tak wybitną jednostkę zredukować do zaledwie dwóch tytułów? Do „Halki” i „Strasznego dworu”? W najlepszych wypadku – jeśli ktoś je widział i słyszał.

Na przestrzeni wielu pokoleń jesteśmy dziedzicami tego zaniedbania. Podczas spotkań sformułowałem sobie „paradoks Moniuszkowski”, który polega na tym, że jest wszędzie znany. Są ulice jego imienia, place jego imienia, szkoły jego imienia, są też wyższe uczelnie jego imienia.

Ale dzieło i osoba jest dalece nierozpoznane. I pomyślałem sobie o takiej bezsensownej sytuacji kultury polskiej, która zaniedbała i zredukowała tę postać i jego niezwykłe dokonania.

A jego kompozycje z szacunkiem odnoszą się do symfoników niemieckich, mają tendencję do niesienia prostoty i liryzmu włoskiego, ale są przepojone wartością tej ziemi i tego ludu, który na niej żyje i w związku z tym niezwykle oryginalne. Przygotujemy wszystkie opery Moniuszki w tym roku.

Ale Moniuszko także balety, poważne dzieła muzyki sakralnej, utwory na organy i głosy itp. Gdy umarł, odprowadziło go ponad 100 tysięcy osób – zamieniło się to w wielką manifestację patriotyczną.

Zaczęliśmy z przytupem Rok Moniuszkowski. Była wspaniała wystawa w naszej galerii, przygotowaliśmy Salonik Moniuszkowski, stronę internetową Moniuszko200.pl, odbył się wspaniały koncert sylwestrowy w stylu belcanta, przyjechały znakomite postaci, m.in.: Małgorzata Walewska, Artur Ruciński.

Jacek Jekiel, dyr. Opery na Zamku w Szczecinie, Koordynator Regionalny Regionu Zachodniopomorskiego ds. organizacji obchodów 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki

Co przygotowaliśmy w całym regionie? W Zachodniopomorskiem odbędzie się 50 wydarzeń, w których będzie zaangażowanych 10 miast, 17 przestrzeni, także takich, w których na co dzień wydarzenia artystyczne czy happeningi się nie odbywają, 8 scen plenerowych.

W ramach tych wszystkich działań będą koncerty, spektakle, opery w wydaniu koncertowym, wystawy, spotkania literackie, które są w tym przypadku szalenie ważne, bo jak mówił Olgierd Geblewicz i Waldemar Dąbrowski, pokłady ignorancji na temat Stanisława Moniuszki są niebywałe.

Wszyscy jesteśmy elementem pracy u podstaw, chcemy jak najwięcej informacji przekazać. Warsztaty, gale, festiwale, mapingi….

Weźmie w tym wszystkim wiele organizacji, wiele osób, wiele gmin. Naszą rolą jest teraz „jeździć po regionie z Moniuszką”. We wszystkich tych wydarzeniach będzie uczestniczyło – tak szacujemy – 25 tysięcy osób.

Jeśli chodzi o media społecznościowe, i będziemy mieć sprzymierzeńców w postaci dziennikarzy – to dotrzemy do każdego. Bardzo mocno podkreślam edukacyjny walor tego, co robimy.

Niektórzy mogą mieć takie poczucie, że nie ma spektakularnych wydarzeń artystycznych. Jednak ta spektakularność wydarzeń, które będą odbywały się choćby w Warszawie, jest jednak trudna do pokonania.

W Szczecinie 5 maja na Jasnych Błoniach odbędzie się coś, co chcemy zrobić dla mieszkańców. Oczywiście, możemy przygotować spektakularne wydarzenie w sali głównej Opery na 550 osób, bo tyle się zmieści, ale tak nie można.

Każdy powinien mieć szansę uczestniczenia w tym wydarzeniu, które będzie – nie boję się tego powiedzieć – imprezą absolutnie ludyczną. To majówka z Moniuszką. Będzie to wydarzenie okraszone występami artystów, ambitnych, zawodowców, ale także amatorów.

Będziemy słuchali chórów, solistów, instrumentalistów, gitarzystów, zespołów rockowych, pop. Oni wszyscy zainspirowali się muzyką Moniuszki i będą ją wykonywać we właściwy dla siebie sposób.

Punktem kulminacyjnym urodzin Moniuszki 5 maja w wolną od handlu niedzielę o 12.00 zatańczymy jako jedyni na świecie Poloneza Moniuszki.

Mamy nadzieję na 200 par. Osobą, która poprowadzi ten happening, będzie słynna Krystyna Mazur, wybitna tancerka, choreografka. Każdy, kto chce wziąć udział – już może się zgłaszać na pocztę moniuszko200@opera.szczecin.pl.

Zakończymy to wszystko tortem podzielonym na 200 kawałków. Do tego – gra na smartfony MoniuszkoGo! Będą wspaniałe nagrody – jedną z nich ufunduje marszałek Olgierd Geblewicz – wysokiej klasy sprzęt elektroniczny.

Tego dnia przez 5 godzin po Szczecinie będzie jeździł zabytkowy tramwaj wraz z przebranymi w historyczne stroje artyści, wokół muzyka i różne informacje edukacyjne.

Sebastian Witek – burmistrz Połczyna-Zdroju

Połczyn-Zdrój to kurort z duszą, w którym jest przepiękny park zdrojowy, w sercu którego stoi amfiteatr. Nasz połczyński amfiteatr czekał wiele lat na patrona.

Razem z panem dyrektorem, panem marszałkiem, panem ministrem staramy się o to, by amfiteatr został w tym roku uhonorowany patronatem wielkiego kompozytora Stanisława Moniuszki.

Wszystkie wydarzenia, o których mówił pan dyrektor, odbędą się również w Połczynie-Zdroju. Będą atrakcje dla najmłodszych, 4 maja – koncert w amfiteatrze – wtedy uzyskamy patronat Stanisława Moniuszki.

Krzysztof Hara – burmistrz Tuczna

W ramach obchodów zaangażujemy wszystkie siły. Od kilku lat dysponujemy funduszem sołeckim, czyli ten fundusz także będzie zagospodarowany. Każde sołectwo wniesie swój wkład. Impreza 5 maja odbędzie się na naszym ryneczku.

Dorota Serwa – dyrektorka Filharmonii Szczecińskiej

Moniuszko jako kompozytor dla instytucji muzycznej to jak najbardziej oczywiste. Natomiast dla nas to także inspirator – i to nie tylko z okazji Roku Moniuszkowskiego.

W nowym sezonie chcielibyśmy zaprezentować kilka oblicz przekrojowo. Zaczynamy od inspiracji, chcemy początkowo sięgnąć do inspiracji samego Moniuszki: tradycyjnych tańców. Wykonamy te tańce na dużej scenie z udziałem orkiestry symfonicznej, artystów.

Już w październiku nasi filharmonicy tym razem przechodząc z dużej orkiestry symfonicznej postanowili zmierzyć się z twórczością kameralną. Tu: spotkanie kwartety Moniuszki wraz z utworami Loewego. Cykl działań edukacyjnych dla dzieci też przeniesiemy w czasy Moniuszki. Sięgniemy też po pieśni religijne.

Pod koniec października zostaną zaprezentowane „Litanie Ostrobramskie” wraz z chórem „Słowiki” z Poznania. Zresztą oczywiści jeszcze w tym sezonie artystycznym aktywnie włączymy się w obchody.

Bohdan Boguszewski – dyr. artystyczny Międzynarodowego Festiwalu „Sacrum non Profanum”

W tym roku chcielibyśmy zaprezentować wystawę rzeźbiarza, który stworzył również w Warszawie przy placu Teatralnym dwie rzeźby: Bogusławskiego i Moniuszki. A jest to Jan Szczepkowski – wybitny polski rzeźbiarz.

Udało mi się dotrzeć do jego wnuczki, która ma wiele jego prac. Chcemy tu, na Zamku, nawiązując do rzeźb w Warszawie, przybliżyć postać Moniuszki. Odbędzie się to 8 sierpnia. Wieczorem w najstarszym naszym kinie na świeci wyświetlony będzie film „Halka” i będziemy mieć wyjątkowego gościa: Józefa Kańskiego, chodzącą encyklopedię, wybitnego znawcę opery, twórcę „Przewodnika operowego”.

Zapowiedział, że będzie miał ze sobą znakomite przedwojenne nagrania Moniuszki.

W piątek – koncert kwartetu w Filharmonii, w sobotę 10 sierpnia – koncertowa wersja „Strasznego dworu” wraz z Narodową Orkiestrą Lwowskiej Filharmonii.

Niedziela – Berlin i „Litanie Ostrobramskie”, potem powtórzymy je w Szczecinie w Katedrze św. Jakuba.

Trzęsacz – młodzi kompozytorzy i koncert 16 sierpnia z udziałem utworów Moniuszki. A zakończymy ten festiwal koncertem orkiestr dętych – z Białorusi, Niemiec i z Łobza.

Alicja Delecka-Bury – prodziekan Wydziału Edukacji Muzycznej Akademii Sztuki w Szczecinie

Współpracujemy z instytucjami oświatowymi i kulturalnymi w Szczecinie. Przedsięwzięcia edukacyjne są skierowane do różnych grup odbiorców. Będą to konkursy, warsztaty dla wszystkich grup wiekowych.

Zaczynamy już w ostatnich dniach lutego warsztatami metodycznymi dla nauczycieli klas I-III i nauczycieli muzyki „Śladami Stanisława Moniuszki”, oparte na nowoczesnych formach pracy. Będą konkursy plastyczne dla młodszych i starszych.

Finał – w Akademii Sztuki. Planujemy także konkurs wiedzy o Moniuszce. Walczyć będą szkolne drużyny. Bedzie tez konkurs na najlepszy scenariusz lekcji o tym kompozytorze. Wystawimy fragmenty opery „Hrabina” i także trafią one na konkurs.

Jerzy Wołosiuk, dyr. ds. artystycznych Opery na Zamku w Szczecinie

Pierwszym wydarzeniem Opery na Zamku jest premiera baletowa 18 maja – „Wieczór baletów polskich”, na który złożą się balety: Romana Palestra „Pieśń o ziemi” w choreografii Paolo Mangioli, dyrektora baletu narodowego na Malcie oraz – właśnie z okazji Roku Moniuszkowskiego – „Na kwaterunku” Stanisława Moniuszki w choreografii Roberta Bondary – obecnie kierownika baletu teatru Wielkiego w Poznaniu, członka Polskiego Baletu Narodowego, jak również laureata Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury dla najlepszego reżysera i choreografa roku. Ciekawe ujęcie tematu..

To, co mogę zdradzić na tę chwilę: stres pourazowy, historia przeniesiona w aktualne czasy, aktualne sytuacje społeczne i aktualne problemy, które nas nurtują.

Oprócz tego nasz chór z solistami oraz orkiestrą Baltic Neopolis wystąpi podczas Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej w Kamieniu Pomorskim, gdzie wykona Mszę Es-dur w katedrze. Potem – w katedrze w Szczecinie. To 8 i 29 czerwca. Ale takich akcentów Opery na Zamku znajdzie się w Roku Moniuszkowskim więcej.

W listopadzie odbędzie się duże wydarzenie – festiwal Moniuszko Inpsiration (3.11-10.11). Osiem dni, siedem wydarzeń artystycznych i dwa panele dyskusyjne.

Otworzymy festiwal majowym baletem, kolejnego dnia – panel dyskusyjny mówiący o tym jak obecnie Moniuszko inspiruje artystów czy publiczność. Panel ten poprowadzi Aleksander Laskowski, pracownik Instytutu Adama Mickiewicza, wybitny specjalista w świecie opery.

Kolejnego dnia kantata „Widma”, oparta na II części „Dziadów”, jak również panel dyskusyjny o Moniuszce jako o romantyku. W środę nietypowo, bo Moniuszko na jazzowo. Zespół jazzowy Sylwestra Ostrowskiego z udziałem muzyków z USA, Japonii.

Zobaczymy, jak Moniuszko może funkcjonować w jazzie, jak może inspirować muzyków. To na dużej scenie Opery na Zamku. W czwartek msza żałobna i inne utwory w Kościele Garnizonowym, czyli sakralnie. W piątek – Moniuszko na ludowo – z udziałem zespołu „Szczecinianie” – ponad 100 wykonawców.

W sobotę wracamy do recitali gwiazd, ale ponieważ jesteśmy w trakcie finalnych negocjacji z gwiazdą, nazwisko na razie nie padnie. W niedzielę – zakończenie festiwalu – Międzynarodowa Gala Wokalna, gala operowa z udziałem solistów polskich i zagranicznych.

Opera na Zamku zdecydowała się włączyć na zaproszenie Teatru Wielkiego-Opery Narodowej do Konkursu Moniuszkowskiego – do 10. edycji.

Wszelkie szczegóły będziemy podawać Państwu wkrótce, jak i termin uruchomienia sprzedaży biletów. To nasz wkład, oprócz wydarzeń 5 maja.

Olgierd Geblewicz – marszałek województwa zachodniopomorskiego

Magdalena Jagiełło-Kmieciak

Rzecznik Prasowy Opery na Zamku