Last minute: Paszkiewicz & Blanka w Muzeum Sztuki Współczesnej MNS

Last minute: Paszkiewicz & Blanka w Muzeum Sztuki Współczesnej MNS.

Tylko do najbliższej niedzieli, 18 czerwca 2022 roku w Muzeum Narodowym w Szczecinie – Muzeum Sztuki Współczesnej można oglądać wystawę czasową Anny Paszkiewicz i Eli Blanki „PORTRET CÓRKI – PORTRET MAMY”. Bardzo proszę o publikacje zaproszenia do odwiedzenia Muzeum.

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Sztuki Współczesnej (ul. Staromłyńska 1) jest dostępne dla zwiedzających w czwartek, sobotę między godziną 10.00 a 18.00, natomiast w piątek i w niedzielę od 10.00 do 16.00. W sobotę – wstęp wolny.

Film z wystawy:

Anna Paszkiewicz, Ela Blanka
PORTRET CÓRKI – PORTRET MAMY

Wzajemne relacje matek i córek nieczęsto są tematem dzisiejszej kultury. Istnieje cała sfera społecznych oczekiwań wobec kobiet, dyktujących im, jak powinna wyglądać ich ścieżka życiowa i jak mają zachowywać się wobec siebie.

Bycie artystką często, choć nie zawsze, oznaczało wyłamanie się z sieci norm i reguł, natomiast macierzyństwo jako tradycyjna kobieca rola wydaje się kolidować z uprawianiem sztuki.

Jak można pogodzić macierzyństwo ze sztuką? Czy bliskie sobie kobiety wspierają się w byciu artystkami? Czy matka-artystka i córka-artystka mogą żyć ze sobą w zgodzie, w poczuciu spełnienia i bez poczucia winy? Czy udało się przełamać patriarchalny schemat relacji miedzy matką a córką, nakazujący im rywalizację?

Wystawa Anny Paszkiewicz i Eli Blanki „Portret córki – portret mamy” wpisuje się w nurt dyskusji, która wybrzmiała m.in. na wystawie zbiorowej Moja matka, moja córka w krośnieńskim Biurze Wystaw Artystycznych, prezentowanej na przełomie 2021 i 2022 roku.

Pomysł szczecińskiej wystawy powstał na kanwie filmu Eli Blanki Portret mamy, realizowanego dwa lata temu. Anna Paszkiewicz tworzy portret córki, a Ela Blanka film o mamie.

Nie jest to jubileuszowa laurka, ale dialog dwóch bliskich sobie kobiet – matki i córki – artystek działających w tej samej dziedzinie, blisko materii, w rzeźbie.

W intymnej przestrzeni domu i ogrodu – pracowni jesteśmy świadkami powstania portretu córki, rzeźby specjalnie przygotowanej do tej jubileuszowej wystawy.

Poznajemy wspomnienia i doświadczamy swoistej podróży w czasie – film przenosi nas do dawnych realizacji artystycznych.

Moja mama Anna Paszkiewicz zawsze była dla mnie kimś niedoścignionym. W pracy, skupieniu, poświęceniu, blasku wewnętrznym i zewnętrznym. A wszystko to w jakiś niebywały, niemożliwy sposób podporządkowane skromności i pokorze. Chciałam w filmie pokazać mamę jako człowieka, a nie tylko jako wybitną autorkę. Mam nadzieję, że udało mi się uchwycić chociaż odrobinkę mojej mamy, jej nieprzemijającej charyzmy, talentu, niezwykłego serdecznego dystansu do świata i piękna, które do niego wniosła swoją twórczością i samą sobą.
Ela Blanka

Powrót wspomnieniami do lat 70. i 80. to moja młodość i okres bardzo, bardzo intensywnego życia. Również artystycznego. Podkreślam również, ponieważ udało mi się żyć na wielu płaszczyznach, nie tylko sztuki rzeźbiarskiej. A w rzeźbie popełniłam mnóstwo błędów, szczególnie nie dokumentując swoich dokonań. I tak cały mój znój z 1969 roku przy projektowaniu Bogusława X zapisany jest na kilku fotkach o rozmiarach 6 x 9 cm itd. Do kilku zaginionych rzeźb nie mam żadnych dokumentów…
Anna Paszkiewicz

W katalogu wydanym przez Biuro Wystaw Artystycznych w Szczecinie w 1988 roku Lech Karwowski pisał: „(…) Pomijając wypadki rzeźb plenerowych, będące raczej rozwiązaniami z punktu widzenia architektonicznej organizacji przestrzeni, w najbardziej osobistym świecie Anny Paszkiewicz dominują niewielkie, kameralne formy kamienne, często łączone z metalem, aluminium, brązem lub mosiądzem. Kamienne bryły tylko najogólniej mogą kojarzyć się z jakimś realnym kształtem. Stwarzają one raczej jedynie ogólne wrażenie organiczności płynnością krzywizn i obłością kształtów (…)”.

Na wystawie zobaczymy ponad 20 rzeźb Anny Paszkiewicz, w tym portrety Leny, Eli Blanki, Mery. Wśród wybranych prac znalazły się: Moby Dick, Symbioza, Owoc Oceanu, Nowa Atlantyda, Kometa, Trójkąt bermudzki, Ocalony, Sen, Filozof, Witaj wiosno, Lot, Portret przybysza i inne.

Pokazane zostaną archiwalne zdjęcia i rysunki oraz dwie makiety pomników: konkursowy z gipsu Bogusław X  i Anna Jagiellonka i niezrealizowany, ale nagrodzony projekt pomnika Armii Krajowej (przygotowany we współpracy z Waldemarem Wojciechowskim). Ela Blanka oprócz filmu zaprezentuje dwie najnowsze prace: Sens Ciała oraz Selekcja Naturalna?

Anna Paszkiewicz jest jedną z najważniejszych artystek w sztuce powojennego Szczecina. Pochodzi z okolic Wilna, urodziła się w czasie wojny, w 1940 roku. Po przyjeździe do Polski w 1955 roku zamieszkała najpierw w leśniczówce w okolicach Wolina, później w Szczecinie.

Studiowała na wydziale rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku, dyplom w pracowni profesora Stanisława Horno-Popławskiego uzyskała w 1964 roku. Odbyła liczne podróże artystyczne: Egipt (1976), Gruzja (1978), NRD (1975, 1986); Łotwa (1988), RFN (1988), Korea (1988).

Jest autorką realizacji plenerowych w Polsce, Łotwie, Niemczech, we Włoszech. W latach 1971–1986 współpracowała ze Stocznią Szczecińską im. Adolfa Warskiego, tworząc płaskorzeźby w blasze miedzianej i ceramice. W kręgu jej zainteresowań znajduje się rzeźba monumentalna, kameralna, figuralna i abstrakcyjna o charakterze antropomorficznym, instalacja, performance.

Do najważniejszych realizacji w Polsce należą: monumentalny, 14-metrowy, granitowy obelisk powstały w 1968 roku, upamiętniający wkopanie pierwszego słupa granicznego w Czelinie nad Odrą w 1945 roku, Macierzyństwo I w parku Żeromskiego w Szczecinie, Macierzyństwo II przy ul. Mickiewicza 68.

Z tego samego okresu pochodzi pomnik Bogusław X i Anna Jagiellonka, odsłonięty w 1974 roku – wspólna realizacja i początek wieloletniej współpracy z Leną Chmielnik.

Nieco później powstało – Zwieńczenie (Skrzydła), znajdujące się w parku Kasprowicza, przy amfiteatrze, Czaple, (1976, rzeźba zaginęła) na jeziorze Rusałka, Latarnik – Prometeusz (1978) w parku Żeromskiego.

Ważniejsze realizacje artystyczne za granicą: Azyl (1988, rzeźba parkowa, Ryga), Golfista, (1991, wykonany z piaskowca, Obernkirchen w Niemczech), Idol (1992, park miejski w Martano we Włoszech), Powiązanie (1996, rzeźba parkowa, Behringen w Niemczech).

Ela Blanka jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, uzyskała dyplom na wydziale rzeźby w 1999 roku. Urodziła się w Szczecinie, gdzie mieszka i pracuje.

Zajmuje się projektowaniem i realizacją obiektów rzeźbiarskich, maluje w technikach akrylowych i mieszanych, tworzy obiekty oparte na grafice komputerowej, przygotowuje i prowadzi warsztaty edukacyjne. Od 2011 roku organizuje festiwale rzeźby w piasku.

Swoje prace prezentowała na wystawach w Polsce i za granicą (Niemcy, Włochy, USA, Dania, Szwecja, Kuwejt, Holandia i Hiszpania).

Kilka lat mieszkała na Majorce, założyła tam Centro de Arte y Cultura Polaca z siedzibą w Palmie. Obecnie prowadzi galerię STAR (Stowarzyszenie Twórcze Artystów Rzeźbiarzy), w ostatnim czasie w nowej formule jako witrynę STAR, za pomocą której może prezentować swoje zaangażowane społecznie prace.

Kuratorki wystawy: Joanna Łozowska, Ela Blanka

Daniel Źródlewski
rzecznik prasowy

Muzeum Narodowe w Szczecinie