Świnoujście. PIĘTNO WYRÓŻNIENIA – JESIEŃ DOKUMENTU ARTYSTYCZNEGO W GALERII MS44.
Jesień w Miejskiej Galerii Sztuki Współczesnej ms44 upłynie pod znakiem dokumentu. Zaczynamy od wernisażu wystawy fotografii Zdzisława Pacholskiego „Piętno wyróżnienia – Dylemat Marsjasza” w sobotę 26 września o godzinie 19.00, na który gorąco zapraszamy.
Kolejna wystawa 18 listopada, to rodzime, wyspiarskie, spojrzenie na rzeczywistość czyli krótka prezentacja fotograficznych refleksji mieszkańców wyspy pod wspólnym tytułem „Jestem Okiem”.
A jesienny cykl dokumentu kończymy znakomitym reportażem artystycznym czyli słynnym już fotograficznym projektem „Portret Prowincji” Jacentego Dędka, 24 listopada.
Ale teraz z przyjemnością zapraszamy Państwa w tę sobotę do ms44 o godzinie 19.00 na otwarcia wystawy prac Zdzisława Pacholskiego.
Kilka słów o wystawie poniżej, zachęcamy jednak do konfrontacji intelektualnej i estetycznej z samym artystą podczas wernisażu.
Zapraszamy do (bezpiecznego) udziału w wydarzeniu, prosimy nie zapomnieć o indywidualnych formach zabezpieczenia i zachowaniu dystansu, byle nie od sztuki. Pozostałe środki (dezynfekcyjne ) zapewnia galeria.
„Piętno wyróżnienia – Dylemat Marsjasza” Zdzisława Pacholskiego to wystawa, której jądrem są zdjęcia „bohaterów pracy” z okresu realnego socjalizmu w Polsce.
W połowie lat siedemdziesiątych artyście zlecono wykonanie takich portretów, co w konsekwencji doprowadziło do ostrego starcia z apollińską estetyką socjalistycznego państwa.
Zobowiązany formułą przyjętej prawdy obrazowania Pacholski zredukował „heroiczne” bohaterstwo pracy do realnej rzeczywistości.
Ja jednak dostrzegam w tych portretach kształt mitycznego toposu tragicznej ofiary, złożonej na ołtarzu idei. Piętno wyróżnienia – dylemat Marsjasza.
To oczywiście pozorny dylemat, przecież decyzja o współzawodnictwie już zapadła, podjęta z wysokości dyrektorskiego Olimpu.
Budząc u wyróżnionej niepokojące przeczucie tragicznego końca rywalizacji, z krystaliczną apollińska ideą wtłoczoną w janusową powłokę Marksa – Engelsa.
Rywalizacji, sprawiającej, że anonimowa malarka z fabryki maszyn rolniczych, staje się pełnokrwistą bohaterką czerwonego panteonu. Choć nie wie jeszcze, że w tej mitycznej opowieści przypadła jej rola dionizyjskiego sylena, Marsjasza.
Dla Nietzschego Apollo symbolizuje świat pięknego pozoru. W takim ujęciu sztuka rozumiana jest jako świat nieprawdziwy, układny.
Można więc założyć, że jej celem jest zatarcie prawdy o wszechobecnym cierpieniu i konieczności śmierci. Inaczej rzecz ujmując, sztuka jest rodzajem fałszywego wyzwolenia od zła, podczas gdy poznanie dionizyjskie, czyli „przemoc obiektywu” właśnie powszechność cierpienia uwypukla.
W takim kontekście istnieją u Nietzschego Apollo i Dionizos ( Marsjasz ) i w takim sensie opisuje ich Herbert w wierszu: „Apollo i Marsjasz”, wierszu który jest ukrytym mottem tej wystawy.
Pracami dopełniającymi prezentację twórczości Pacholskiego w ms44, jest kompozycja graficzna „Obłoki Pamięci” i fotografie cyklu: „Heroizm widzenia” o tytule zaczerpniętym z eseju Susan Sontag zawartym w kanonicznym zbiorze tekstów krytycznych „O fotografii”.
„Pragnienie robienia zdjęć jest właściwie niewybredne, gdyż fotografowanie utożsamia się obecnie z przekonaniem, że dzięki aparatowi wszystko można uczynić interesującym. Jednak owa cecha bycia interesującym, podobnie jak okazywanie człowieczeństwa, jest pozbawiona treści. Fotograficzne zawłaszczanie świata z jego nieograniczoną produkcją notatek o rzeczywistości sprawia, że wszystko staje się jednakowe”.
(Susan Sontag „O fotografii”).
Zdzisław Pacholski (ur. w 1947 roku w Osiekach) – artysta fotograf, członek ZPAF od 1977 r. Jest autorem wydarzeń artystycznych (m.in. wystaw z cyklu „Rewizja” 1977-79).
Działacz kultury niezależnej w czasie stanu wojennego. Uczestniczył w wielu wystawach w Polsce i na świecie (m.in. Biennale w Săo Paulo w 1989). Honorowy członek niemieckiego stowarzyszenia twórczego Walbergener Kreis.
W 2008 roku został wyróżniony medalem im. Waldemara Kućki przyznawanym wybitnym twórcom polskiej fotografii. Komisarz i uczestnik wystawy „70 lat Polskiej fotoawangardy” pokazanej w Bergkamen i Rheine, Niemcy 1991.
Na fotografii: „Malarka z fabryki maszyn rolniczych” autor Zdzisław Pacholski
http://www.mdk.swinoujscie.pl/