Szczecin. Ferie? Chodźcie do Muzeum! Za złotówkę!
Spędzacie ferie zimowe w mieście? Narzekacie na nudę? Pogoda nie sprzyja? Zapraszamy Was w podróż do fascynującego świata sztuki i historii.
Zapraszamy do zwiedzania wystawy stałych i czasowych Muzeum Narodowego w Szczecinie. W pięciu szczecińskich oddziałach czeka na Was dwadzieścia ekspozycji pełnych bezcennych skarbów.
Polecamy także wycieczkę do Gryfic i wystawę Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych.
Uczniowie i studenci (do 26 roku życia) mogą skorzystać z programu Kultura Dostępna – Muzea za złotówkę (bilet do każdego z gmachów: 1 zł).
Poniżej prezentujemy zestawienie wszystkich ekspozycji wraz z krótkimi opisami.
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE ul. Wały Chrobrego 3
WYSTAWY CZASOWE:
SZTUKA SZCZĘŚLIWYCH LUDZI. MALARSTWO NA BORNHOLMIE W XIX I XX WIEKU
Dania znajduje się w czołówce Światowego Raportu Szczęścia. Duńczycy słyną z umiejętności osiągania tego stanu, podobnie jak ze świetnego designu.
Pamiętając o tym, na wystawie zaprezentowano właśnie, w jaki sposób Duńczycy rozumieją szczęście, oraz jaką rolę w tym kontekście odgrywa ich rodzima sztuka.
Na wystawie można zobaczyć prawie 100 prac duńskich artystów ze zbiorów Bornholms Kunstmuseum – wśród nich dzieła takich twórców jak: Kristian Zahrtmann, Richard Mortensen (zwany czasem duńskim Wassilym Kandinskym); Edvard Weie, Olaf Rude, Oluf Høst, czy Niels Lergaard.
INSPIROWANI NATURĄ. RĘKODZIEŁO INDIAN AMAZONII. W HOŁDZIE BORYSOWI MALKINOWI
Prezentowane na wystawie eksponaty i fotografie, wykonane przez Borysa Malkina, reprezentują ponad 20 różnych grup indiańskich, m.in. Ye’kuana, E’ñepá, Piaroa i Hoti z Wenezueli, Shipibo i Campa z Peru, Kofán z Kolumbia i Ekawdoru, Carajá i Tapirape z Brazylii oraz Tukúna z Brazylii, Peru i Kolumbii.
Wystawa ma na celu ukazanie rzemiosła Indian Amazonii z perspektywy otaczającej ich natury, wpływającej na charakterystyczny kształt ich kultury. Ukazane eksponaty poprzez ornamentykę i kompozycję opowiadają również historie związane z indiańską kosmologią i mitologią.
WYSTAWY STAŁE:
ANTYCZNE KORZENIE EUROPY. SZCZECIŃSKA KOLEKCJA DOHRNÓW
Wystawa prezentuje największą w Europie kolekcję rekonstrukcji słynnych antycznych posągów z brązu, uzupełnioną dziełami ceramiki antycznej. Jej niezwykłość polega nie tylko na wielkości, lecz także na wyjątkowym związku dzieł z przestrzenią, w której są prezentowane.
W opisach obiektów uwzględnione zostały – obok zagadnień autorstwa oraz miejsca i czasu powstania dzieł – także wątki mitologiczne, wyjaśnienie imion postaci i ich mitologicznych funkcji, jak również najistotniejsze odniesienia do literatury pięknej.
W AFRYKAŃSKIEJ WIOSCE
Na wystawie przedstawiono codzienne życie na afrykańskiej sawannie, z dala od wielkich miast i ruchliwych dróg, które toczy się pomiędzy przestrzenią prywatną a publiczną.
Część prywatną wyznaczają zagrody ludów Lobi z Burkina Faso oraz Somba z Beninu, zupełnie różne w formie i konstrukcji. Targowisko rozlokowane pomiędzy zagrodami reprezentuje przestrzeń publiczną.
SZTUKA AFRYKI – MIĘDZY MASKĄ A FETYSZEM
Przedmioty kwalifikowane jako dzieła sztuki afrykańskiej rzadko pełnią w Afryce funkcje estetyczne. Są bowiem ściśle związane ze sferą wierzeń, religii i ezoterycznych rytuałów. Maska jest w Afryce ważnym i trwałym elementem kultury. Jako wytwór materialny dla Afrykańczyka nie ma większej wartości.
Dopiero założona na twarz, przemienia właściciela w ducha lub mityczną postać. Nigdy nie funkcjonuje samodzielnie, towarzyszą jej zawsze określone rekwizyty oraz pokrywający całe ciało strój.
DZIECI MAGII. AFRYKAŃSKIE LALKI I MARIONETKI
Nowa wystawa stała zbiorów Działu Kultur Pozaeuropejskich Muzeum Narodowego w Szczecinie poświęcona jest afrykańskiemu teatrowi lalek – zjawisku mocno zakorzenionemu w tradycji wielu społeczności zamieszkujących Czarny Kontynent.
Na wystawie „Dzieci magii” można podziwiać ok. 200 afrykańskich lalek teatralnych pochodzących z Mali, Nigru, Nigerii, Wybrzeża Kości Słoniowej, Togo, Beninu, Rwandy, Tanzanii, Demokratycznej Republiki Konga, Tunezji, Kamerunu, Kongo, Gabonu. Część z nich (Bozo i Bamana z Mali, Mbochi z Kongo oraz Hausa z Nigru i Nigerii) pokazana została w formie zainscenizowanych spektakli.
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE — MUZEUM TRADYCJI REGIONALNYCH ul. Staromłyńska 27
WYSTAWY CZASOWE:
ŚWIĘTOWANIE. ZABYTKI OBRZĘDOWOŚCI RODZINNEJ I DOROCZNEJ
Opowieść o świętowaniu ma układ kalendarza. W porządku chronologicznym przedstawione są rodzime tradycje związane z najważniejszymi świętami kościelnymi: Bożym Narodzeniem i Wielkanocą, ale także z innymi ważnymi uroczystościami dorocznymi – dożynkami czy okresem zadusznym.
W ten chronologiczny kontekst wpleciona jest druga narracja, odnosząca się do najważniejszych wydarzeń w życiu jednostki: narodzin, małżeństwa i śmierci.
WYSTAWY STAŁE:
ZŁOTY WIEK POMORZA. SZTUKA NA DWORZE KSIĄŻĄT POMORSKICH W XVI I XVII WIEKU
Wprawdzie po wygaśnięciu dynastii w 1637 roku spuścizna po książętach została podzielona między ich spadkobierców i w dużej mierze rozproszona, jednak dzieła sztuki, które zachowały się do dzisiaj i są prezentowane na wystawie, dają świadectwo niezwykłego znaczenia pomorskiego dworu książęcego jako ośrodka kultury i sztuki późnego renesansu.
Kolekcja szczecińskiego muzeum jest największym istniejącym zbiorem związanym z działalnością mecenasowską książąt z dynastii Gryfitów.
Na wystawie można będzie obejrzeć obrazy, rzeźby oraz wyroby rzemiosła artystycznego. Jednym z najcenniejszych spośród prezentowanych obiektów jest Portret Filipa I pędzla Lucasa Cranacha Młodszego z 1541 roku.
STARE SREBRA
Wystawa prezentuje wyroby złotnicze ze zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie. Układ wystawy pozwala prześledzić mody i nurty w złotnictwie europejskim od średniowiecza do secesji. Piękne, wykonane ze szlachetnych kruszców przedmioty są też świadectwem niezwykłych umiejętności dawnych mistrzów.
GABINET POMORSKI. W ZWIERCIADLE MONET, BANKNOTÓW I PIECZĘCI
„Gabinet Pomorski…” to nowa wystawa stała ze zbiorów Działu Numizmatyki Muzeum Narodowego w Szczecinie prezentująca historię pomorskich monet, banknotów i pieczęci.
W ich treść wpisane jest zarówno panowanie książęcej dynastii Gryfitów, jak i władztwo królów szwedzkich i pruskich, elektorów brandenburskich oraz cesarzy niemieckich.
Te małe krążki poza swoimi podstawowymi funkcjami – środka wymiany i środka uwierzytelniającego dokument, są grupą bardzo bogatą w warstwę wizualną. Dziś, gdy straciły swe praktyczne znaczenie pozostają świadectwem minionych wydarzeń i idei – zwierciadłem pomorskiej historii.
LAPIDARIUM
Rzeźby „Mojżesz” Bernharda Bleekera oraz „Fryderyk II Wielki” Johanna Gottfrieda Schadowa
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE — MUZEUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ ul. Staromłyńska 1
WYSTAWY CZASOWE:
ANYWHERE, BUT HERE / 5. MEDIALNY STAN WYJĄTKOWY
Idea projektu „Anywhere, but Here” to próba przeniesienia się w odległe miejsce by zobaczyć siebie patrzących w lustro. Zobaczyć siebie ze swoimi wyobrażeniami, ideami, marzeniami.
Zmiana punktu obserwacji może być czysto mentalna lub wirtualna, związana z badaniami antropologicznymi, lingwistycznymi, historycznymi, bądź fizyczna, związana z doświadczeniem podróży.
Może, albo powinna łączyć w sobie wiele metod. Odnalezienie „odległego punktu obserwacji” wydaje się ważne nie dlatego, by poznać świat, czy go kontrolować, ale w nim zamieszkiwać i być.
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE — MUZEUM HISTORII SZCZECINA ul. Księcia Mściwoja II 8
WYSTAWY STAŁE:
NAJSTARSZE KARTY Z DZIEJÓW SZCZECINA
Jak żyli szczecinianie 600, 800, a nawet 1000 lat temu? Gdzie mieszkali? Jakich narzędzi używali do pracy? W jakie ozdoby stroili się od święta? W co wierzyli? Czym wojowali?
Kto sprawował nad nimi władzę? Na te i inne pytania dotyczące początków szczecińskiego grodu, rozwoju lokowanego na prawie magdeburskim miasta, stolicy księstwa Gryfitów, odpowiada wystawa Najstarsze karty z dziejów Szczecina.
Historia ta, pisana przede wszystkim za pomocą przedmiotów odnajdywanych przez archeologów na terenie Zamku Książąt Pomorskich i Podzamcza w czasie wieloletnich badań wykopaliskowych oraz nielicznych dokumentów, daje także możliwość tworzenia indywidualnych wyobrażeń o przeszłości wielokulturowego miasta, jakim Szczecin był już w średniowieczu.
HISTORIA I KULTURA SZCZECINA W CZASACH SZWEDZKICH I PRUSKICH
Wystawa przedstawia nowożytne losy miasta, opowiada o ważnych wydarzeniach, rozwoju gospodarczym, o lokalnym rzemiośle i przemyśle oraz o ludziach związanych ze Szczecinem pod panowaniem szwedzkim, pruskim i niemieckim.
Różnorodne wyroby rzemiosła – z cyny, ceramiki, srebra, dzieła sztuki sakralnej i świeckiej, obrazy, stare plany, ryciny i dokumenty ilustrują poszczególne etapy życia miasta, ukazują ważne przeobrażenia architektoniczne i urbanistyczne.
HANS STETTINER I JAN SZCZECIŃSKI. ŻYCIE CODZIENNE W SZCZECINIE W XX WIEKU
Wystawa jest zaproszeniem do przemyśleń o latach niedawnych, wciąż jeszcze żywych w pamięci wielu współuczestników, oraz o okresach bardziej odległych, znanych już tylko z przekazów pośrednich.
Dziś, gdy wiek XX z jego tragicznymi wydarzeniami przeszedł do historii, gdy coraz mniej żyje świadków wielkiego przełomu będącego politycznym następstwem drugiej wojny światowej, oglądamy z innej perspektywy to, co stanowi zapis tego okresu: obrazy, rysunki, plakaty i fotografie, gazety i dokumenty, przedmioty niegdyś powszednie, dziś traktowane jako pamiątki ewokujące wspomnienia.
SZCZECIN, JAKIEGO JUŻ NIE MA
Ekspozycja z nielicznych fragmentów składa przedwojenne miasto, a w zachowanych pamiątkach poszukuje ducha jego mieszkańców z czasów błyskawicznego rozwoju, gdy każdej dziedzinie życia towarzyszył postęp oraz coraz nowsze udogodnienia.
EUGEN DEKKERT – MUZEALNE ATELIER
Już za życia Dekkert był jednym z najbardziej znanych szczecińskich malarzy pejzażystów. W uznaniu pracy artystycznej Stadt Museum Stettin przyznało mu atelier w budynku przy Hakenterrasse (obecnie Wały Chrobrego), z którego korzystał przez kilka sezonów w latach 20. i 30. XX w.
Fascynowało go tu ruchliwe życie portu, zarówno tego dawnego, przy nabrzeżach Starego Miasta i spichlerzach Łasztowni, jak i nowoczesne stalowe żurawie przeładunkowe wzdłuż ujścia Duńczycy. Miękkimi pociągnięciami pędzla i delikatnymi barwami oddawał zaś zmienną pogodę i rozedrgane światło nad Odrą.
W jednej z kameralnych przestrzeni wystaw stałych Muzeum Historii Szczecina obejrzeć można większość jego dzieł, zgromadzonych przez Muzeum Narodowe w Szczecinie. Konwencja atelier nawiązuje przede wszystkim do czasów, kiedy artysta tworzył widoki rodzinnego miasta bezpośrednio w muzealnej przestrzeni.
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE — CENTRUM DIALOGU PRZEŁOMY pl. Solidarności 1
WYSTAWY CZASOWE:
BYŁEM ŚWIADKIEM. FOTOGRAFIE JERZEGO UNDRO
Wystawa fotografii „Byłem świadkiem” Jerzego Undro, znakomitego fotoreportera Polskiej Agencji Prasowej, przypomni najważniejsze wydarzenia na Pomorzu Zachodnim, w Polsce i na świecie od początku lat 70.
WYSTAWY STAŁE:
MIASTO SPRZECIWU, MIASTO PROTESTU
Wchodząc do Centrum Dialogu Przełomy, zanurzamy się w przeszłość – niemal dosłownie – zagłębiamy się w „studnię historii”, w czeluść, by ujrzeć wydarzenia piękne i straszne, by poznać losy ludzi: bohaterów, prześladowców albo zwykłych zjadaczy chleba.
Początek to wybuch drugiej wojny światowej, a zarazem moment, w którym Polska ponownie straciła niepodległość. Polska droga do wolności, cena, którą trzeba było za wolność zapłacić, stanowi trzon narracji wystawy. Najważniejsze eksponaty, zdjęcia, dokumenty, filmy są w warstwie głównej ekspozycji.
Zwiedzający mogą poszerzyć wiedzę, przeglądając materiały znajdujące się w infokioskach. Pasjonaci historii w każdej przestrzeni znajdą mapki i informacje o miejscach związanych tematycznie z opowieściami przytoczonymi na wystawie, a także biogramy osób – pozytywnych i negatywnych bohaterów swoich czasów.
Centrum Dialogu Przełomy to punkt wyjścia, kierunkowskaz do najciekawszych obszarów związanych z wątkami prezentowanymi na wystawie.
MUZEUM NARODOWE W SZCZECINIE – WYSTAWA ZACHODNIOPOMORSKICH KOLEI DOJAZDOWYCH Gryfice, ul. Błonie 2
PLENEROWA WYSTAWA STAŁA
Zgromadzone obiekty nierozerwalnie wiążą się z Pomorzem Zachodnim i mają unikatowy charakter, gdyż rozstaw torów wynosił tu 1000 mm, podczas gdy na innych kolejach wąskotorowych standardem było 750 mm. Ich historia w znacznej części sięga początku ubiegłego wieku.
Niektóre przeżyły dwie wojny światowe oraz dwie rewolucje, przemiany napędu parowego na spalinowy i elektryczny oraz likwidację kolei dojazdowych.
Stanowią więc „skamieliny” materialnej kultury człowieka, trwale związane z gospodarczym rozwojem regionu. Ich wartość jest podwójna: po pierwsze dziś są już nieliczne, po drugie niektóre z nich, jak dinozaury u Spielberga, mogą ożyć.
Daniel Źródlewski Rzecznik Prasowy
Muzeum Narodowe w Szczecinie