Uprawnienia związane z rodzicielstwem. Prawnicy ze Świnoujścia Lipcowie radzą.
Wiele pytań otrzymujemy od Czytelników o tematy związane z rodzicielstwem.
Zapewne większość z rodziców albo przyszłych rodziców orientuje się w instytucji urlopu macierzyńskiego, urlopu wychowawczego czy prawa do opieki nad dzieckiem, jednakże połączenie tych wszystkich uprawnień i dopełnienie ciążących obowiązków prawnych bywa kłopotliwe.
Ciąża niesie dla pracownika szereg dobrodziejstw – oprócz tego największego, czyli wymarzonego potomka.
Co do zasady pracownicy, która urodziła dziecko przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka.
W sytuacji gdy pracownica zatrudniona jest na umowę o pracę na czas określony, która skończy się w dniu 31 lipca 2018 r., a poród nastąpi w dniu 3 czerwca 2018 r. to urlop macierzyński będzie trwał do dnia 31 lipca, pozostały wymiar urlopu uprawniał będzie młodą mamę do otrzymywania zasiłku macierzyńskiego, ponieważ dziecko urodziła w tracie ubezpieczenia chorobowego, będąc pracownikiem.
Kolejny urlop, który przysługuje młodej matce – pomijamy w dzisiejszych rozważaniach pracownika ojca, któremu przysługuje urlop ojcowski – jest urlop rodzicielski.
Urlop rodzicielski trwa 32 tygodnie i udzielany jest bezpośrednio po macierzyńskim. Sumując to z urlopem macierzyńskim otrzymujemy 52 tygodnie, a więc co do zasady pracownica ma prawo do rocznego wolnego od pracy, co ważne wolne to jest odpłatne, a czas ten w intencjach ustawodawcy ma być poświęcony dziecku.
Rok przerwy od pracy wlicza się do uprawnień pracowniczych oraz do stażu pracy. Wymiar urlopu rodzicielskiego zależy oczywiście od ilości urodzonych dzieci i 32 tygodnie przysługują kobiecie, która urodziła jedno dziecko.
Warto także pamiętać, że omawiane urlopy są udzielane na wniosek pracownicy. Wniosek warto złożyć na piśmie.
Co istotne pracownik po wykorzystaniu zarówno urlopu macierzyńskiego jak i rodzicielskiego ma prawo do urlopu wychowawczego, który trwać może maksymalnie 36 miesięcy.
Urlop ten jest w odróżnieniu od wcześniej analizowanych urlopów, urlopem bezpłatnym, jednakże w trakcie przebywania na urlopie ustawodawca dopuścił możliwość wykonywania pracy przez pracownicę, czy to na rzecz aktualnego pracodawcy czy innego podmiotu.
Ważne, aby wykonywana zawodowo praca przez pracownicę nie uniemożliwiała osobistej opieki nad dzieckiem. Nadrzędnym celem podczas urlopu wychowawczego jest wychowanie młodego człowieka.
Pracownikowi, który przebywa na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim przysługuje także prawo do urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z definicją kodeksową pracownik nabywa urlop w pełnym wymiarze (20 albo 26 dni) w dniu 1 stycznia każdego roku i ten urlop ma do wykorzystania w całym roku.
Jeśli, więc pracownica w dniu 1. stycznia była zatrudniona u danego pracodawcy, a urlop macierzyński rozpoczęła nawet 2. stycznia to oprócz przysługujących jej urlopów macierzyńskiego i rodzicielskiego ma prawo do pełnej puli urlopu wypoczynkowego, który rzecz jasna wykorzysta po skonsumowaniu urlopów związanych z rodzicielstwem.
Jest to o tyle istotne, że 20 czy 26 dni urlopu przedłużą czas pobytu z dzieckiem o 4 bądź 5 tygodni w przeliczeniu na dni pracy pracownika zatrudnionego na pełen etat.
W kolejnym roku pracownik także nabędzie prawo do urlopu wypoczynkowego, kory wedle swojego uznania również może wykorzystać w dowolnym momencie, na przykład bezpośrednio po urlopie wypoczynkowym za rok ubiegły.
Ponadto pracownik ojciec z tytułu urodzenia dziecka zyskuje także prawo do urlopu okolicznościowego. Pracownica matka także ma takie prawo, ale z dniem porodu rozpoczyna urlop macierzyński, a następnie rodzicielski, a że urlop okolicznościowy wygasa jak nie zostaje wykorzystany niezwłocznie po zdarzeniu, które uzasadnia jego udzielenie, to najczęściej jego dysponentami pozostają „zapracowani” ojcowie.
Warto pamiętać, że rodzicom na każde dziecko do 14 roku życia przysługuje także opieka nad dzieckiem, która po zmianach może być wykorzystana w ujęciu godzinowym. Urlop ten nie przechodzi na kolejny rok i przysługuje ona w wymiarze 16. godzin obojgu rodzicom na jedno dziecko.
Uważamy – po lekturze pytań od Państwa – że temat urlopów nie został jeszcze wyczerpany i co jakiś czas będziemy przybliżali naszym Czytelnikom kolejne regulacje związane z rodzicielstwem.
Prawnicy
Marta Lipiec – tel.: 693 642 894
Łukasz Lipiec – tel.: 512 321 524
ul. Paderewskiego 24b, Świnoujście