Ugoda sądowa – czym jest i czy w ogóle potrzebna? Prawnicy ze Świnoujścia Lipcowie radzą.
Odpowiadając na tytułowe pytania warto w pierwszej kolejności zdefiniować pojęcie ugody zawieranej przez strony toczącego się postępowania.
W języku potocznym powiedzielibyśmy „dogadajmy się”, a ustawodawca wprowadzając instytucję ugody sądowej miał na celu wprowadzenie bardziej konsensualnego sposobu rozstrzygania sporu. Konsensualnego – czyli ugodowego, „przyjacielskiego”.
Strony na każdym etapie postępowania mogą zawrzeć ugodę. Warto dodać, że zawarta przed sądem ugoda na moc prawną wyroku i jeśli jej postanowienia nie będą respektowane strona „poszkodowana” będzie mogła zwrócić się do sądu o nadanie klauzuli wykonalności, która pozwoli na prowadzenie egzekucji komorniczej.
Dogadanie się w trakcie postępowania znacznie skraca postępowanie bo spisanie ugody zajmuje niezbyt wiele czasu i to strony same proponują jej zapisy, które mają być zadowalające dla każdej z nich.
Sąd tylko stoi na straży, aby sformułowania w niej użyte były na tyle precyzyjnie żeby bez żadnych wątpliwości możliwe było jej wykonanie.
Zawarcie ugody oprócz zaoszczędzonego czasu pozwoli zaoszczędzić także pieniądze bo często do rozstrzygnięcia sprawy potrzebna jest opinia biegłego, która generuje dodatkowe wydatki.
Najczęściej zawierając ugodę strony rezygnują z dochodzenia poniesionych kosztów postępowania.
Ugodę można zawrzeć w dwojaki sposób – albo w trakcie trwającego postępowania, albo występując do sądu z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej.
W pierwszej sytuacji jeśli sprawa zakończyła się ugodą sąd zwróci połowę opłaty sądowej (np. od pozwu) tej stronie, która inicjowała postępowanie i poniosła koszty w tym zakresie.
Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej to koszt rzędu 40 zł w sprawach do 10.000 zł, powyżej tej wartości opłata wynosi 300 zł. Jest to niewątpliwie korzystne rozwiązanie finansowe. Składając pozew powód musi uiścić opłatę stosunkową naliczaną od wartości przedmiotu sporu w wysokości 5% tejże wartości, nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100.000 zł.
Złożenie takiego wniosku ma jeszcze jedną pozytywną cechę – przerywa bieg terminu przedawnienia. Od momentu złożenia pisma bieg przedawnienia rozpoczyna na nowo.
Zakończenie sprawy ugodą powoduje wydanie przez sąd postanowienia o umorzeniu postępowania.
Oczywiście są sprawy, w których zawarcie ugody nie jest możliwe – zaliczyć do takich można: sprawy rozwodowe, sprawy ubezpieczeniowe – na przykład w związku z wniesionym odwołaniem od decyzji ZUS, a także sprawy o stwierdzenie nabycia spadku.
W tym ostatnim przypadku ugodowo można rozstrzygnąć sprawę stawając u notariusza do aktu poświadczenia dziedziczenia.
Poza korzyściami fiskalnymi i zaoszczędzonym czasem ugoda ma jeszcze jeden pozytywny wymiar. Po przeprowadzeniu „pełnego” postępowania przez sąd zakończonego wyrokiem strony najczęściej są mocno zwaśnione i życie „po wyroku” nie jest łatwe ani dla „wygranego” ani dla „przegranego” a ugoda pozwala „złagodzić” awanturnicze nastawienie chociażby dlatego, że strony nie dążą za wszelką cenę do udowodnienia kto w zaistniałym sporze ma racje.
Zawierając ugody w prosty sposób można byłoby odkorkować wymiar sprawiedliwości mocno przecież zakorkowany.
Prawnicy
Marta Lipiec – tel.: 693 642 894
Łukasz Lipiec – tel.: 512 321 524
ul. Paderewskiego 24 b, Świnoujście