Baza Kriegsmarine w Świnoujściu 1935 – 1945 Przemysław Federowicz. Strategiczne położenie ujścia Świny do morza zauważono już we wczesnym średniowieczu. Niewielkie fortyfikacje obronne wznosili tutaj Słowianie, później Szwedzi i Prusacy. Od 1747 roku Świnoujście zaczęło funkcjonować jako port morski.
W 1918 roku rozpoczęto zakrojone na szeroką skalę prace budowlane obejmujące zabezpieczenie portu kamiennymi falochronami oraz umocnienie nabrzeży kanału portowego. Blokada portu, przeprowadzona w 1848 roku przez flotę duńską, przełamana zwycięską bitwą morską przez flotą Pruską koło półwyspu Jasmunda, stała się faktycznie momentem początkowym w przekształcaniu portu w twierdzę i bazę marynarki.
Pruska flota wojenna na stałe zaczęła stacjonować w Świnoujskim porcie od 1863 roku. W latach 1848 – 1881 rozpoczęto trwającą etapami budowę fortyfikacji, chroniących port i cumujące w nim okręty. Do wybuchu I w.ś. port świnoujski urósł do rangi jednej z największych baz marynarki wojennej na Bałtyku oraz sporego garnizonu lądowego.
W tutejszych basenach cumowały największe jednostki pływające ówczesnej floty bałtyckiej, dowodzone przez wielkiego admirała Henryka Pruskiego oraz okręty zespołu bojowego kontradm. Behringa. Forty i obiekty garnizonu obsadzone zostały lądowymi oddziałami marynarzy i jednostkami artylerii lądowej. Pierwszy raz pojawiły się wówczas w obrębie twierdzy ufortyfikowane baterie ciężkiej artylerii nadbrzeżnej oraz stanowiska ogniowe artylerii przeciwlotniczej.
Przegrana wojna spowodowała chwilowy upadek znaczenia twierdzy. Szczątkowa Reichsmarine i nieliczne oddziały lądowe Reichswehry, pozbawione dodatkowo na mocy Traktatu Wersalskiego ciężkiej artylerii, egzystowały w Świnoujściu zaledwie od początku lat 30 -tych. Koniunktura na zbrojenia i odbudowa potęgi militarnej nastąpiła dopiero po przejęciu władzy w Niemczech przez Hitlera.
Utworzona w 1935 r. Kriegsmarine rozbudowała twierdzę do rozmiarów największego portu wojennego na Bałtyku oraz ogromnego arsenału i bazy technicznej marynarki.
Podczas II wojny światowej baza Kriegsmarine w Swinemünde pełniła rolę bardzo ważnego ogniwa w systemie bałtyckich garnizonów marynarki. Zabezpieczała bowiem działalność niemieckiej floty oraz stanowiła istotne zaplecze szkoleniowe, naukowo- badawcze i stoczniowe.
Autor i fot: Przemysław Federowicz
Tekst oraz fotografie zostały wykorzystane za zgodą autora.